اختلال شخصیت اجتنابی چیست :

اختلال شخصیت اجتنابی یک الگوی رفتاری پایدار مرتبط با دور ماندن از اجتماع، احساس بی‌کفایتی و ترس از طرد شدن یا قضاوت منفی است. افراد مبتلا به اختلال دوری گزین در موقعیت‌های کاری و روابط خود دچار مشکل می‌شوند.

اختلال اجتنابی یکی از انواع اختلالات روانی گروه شخصیت است که فرد تمایلی به حضور در موقعیت‌های اجتماعی ندارد. اکثر افراد از وضعیت خود آگاه هستند و تلاشی برای پیشرفت یا بهبودی انجام نمی‌دهند. از همین‌رو مبتلایان به اختلال شخصیت دوری گزین که به آن اختلال دوری گزین هم می‌گویند، جلسات مشاوره و روان درمانی موفقی نخواهند داشت.

مهمترین ویژگی این اشخاص الگوی رفتاری پایدار و برخلاف هنجارهای جامعه است که باعث آزردگی خود و اطرافیان می‌شود.

علل اختلال شخصیت اجتنابی :

در حال حاضر دلیل ایجاد اختلال شخصیت دوری گزین مشخص نیست اما روانشناسان معتقدند عوامل محیطی و ژنتیکی می‌تواند خطر ابتلا به آن را افزایش دهد. عوامل محیطی به‌خصوص در دوران کودکی نقش مهمی در بروز این اختلال ایفا می‌کند. کودکانی که در سنین پایین خجالتی بوده‌اند اغلب در نوجوانی یا بزرگسالی به اختلال شخصیت دوری‌گزین مبتلا می‌شوند. اکثر مبتلایان در جلسات مشاوره تجربیات قبلی خود را از طرد شدن توسط والدین، خانواده و دوستان گزارش می‌کنند. این موارد تاثیر مستقیمی بر عزت‌نفس و احساس ارزشمندی فرد دارد.

علائم اختلال شخصیت اجتنابی :

الگوی رفتاری در افراد مبتلا به این اختلال از خفیف تا شدید متفاوت خواهد بود.

1. بسیار حساس هستند.
2. خودآگاهی افراطی دارند.
3. از خود تصور ضعیفی دارند.
4. خودشان را بی‌کفایت می‌دانند.
5. نمی‌توانند درست تصمیم بگیرند.
6. گروه دوستان آن‌ها محدود است.
7. از امتحان کردن کارها خوششان نمی‌آید.
8. به‌راحتی از انتقاد یا عدم تایید آسیب می‌بینند.
9. تمایل به اغراق در بزرگ نشان دادن مشکلات دارند.
10. در موقعیت‌های اجتماعی از انجام کارها به‌دلیل ترس از اشتباه و خجالت زده شدن اجتناب می‌کنند.

ویژگی افراد مبتلا به اختلال شخصیت اجتنابی :

1. عدم قاطعیت
2. عزت‌نفس پایین
3. احساس بی‌کفایتی
4. بازداری اجتماعی
5. عدم لذت از فعالیت‌ها
6. اعتماد نداشتن به دیگران
7. حساسیت به ارزیابی منفی
8. ترس از انتقاد یا طرد شدن

درمان اختلال شخصیت اجتنابی :

درمان اختلال دور گزین کمی دشوار است. زیرا افراد مبتلا به این اختلال دارای الگوی ریشه‌ای تفکر و رفتار عمیقی هستند که سال‌ها همراه آن‌هاست.

1. روان‌درمانی پویشی: کمک به درک اثرگذاری تجربیات گذشته بر رفتار فعلی و آگاه شدن از افکار ناخودآگاه خود
2. درمان شناختی رفتاری: با کمک یک طرحواره درمانگر یا روانشناس به شناخت باور و تفکرات ناسالم و جایگزین کردن آن با افکار سالم
3. دارودرمانی: هیچ داروی برای درمان این اختلال از طرف FDA تایید نشده است. تنها برای درمان افسردگی و اضطراب ناشی از علائم اختلال دوری گزین می‌توان از داروهای مهارکننده انتخابی بازجذب سروتونین استفاده کرد.

رزرو نوبت مشاوره یا درمان