اختلال شخصیت نمایشی
اختلال شخصیت نمایشی چیست :
اختلال شخصیت نمایشی بخشی از یک اختلال روانی گسترده‌تر بوده که به عنوان «مانیا»، «شیدایی» و غیره در اختلال «شخصیت دوقطبی» نیز شناخته می‌شود.
زنان به این اختلال روانی دچار می‌شوند که نشانه‌های اولیه خود را در دوران بلوغ و رشد نشان می‌دهد، با مرور زمان و در صورت عدم رسیدگی به موقع می‌تواند شدت یافته و به نوعی وسواس فکری-عملی اجباری تبدیل شده و روح شخص را به شدت مورد آسیب قرار دهد.
مردان مبتلا به این اختلال روانی نیز سعی می‌کنند اعتماد به نفس خود را به هر روشی به دیگران ثابت کرده و نسبت به بقیه برتری داشته باشند. آن‌ها معمولاً آگاهانه و در راستای جلب توجه دیگران ظاهر و پوشش خود را تغییر داده تا به چشم بیایند و به این ترتیب توجه سایرین را جلب کنند.
نشانه‌های اختلال شخصیت نمایشی :
این افراد اغلب در مهارت‌های اجتماعی بسیار حرفه‌ای بوده و می‌توانند از آن برای هدایت افکار سایرین استفاده کنند.
- افرادی که در صورت عدم توجه دیگران ناراحت و افسرده هستند.
- معمولاً با خنده‌ها یا صدای نامتعارف سعی در جلب توجه دیگران دارند.
- از رفتارها و لباس‌های تحریک آمیز برای جلب توجه دیگران استفاده می‌کنند.
- به سرعت دچار تغییر احساسات می‌شوند.
- می‌توانند برای هفته‌ها افسرده و غمگین بوده و ناگهان شاد و پر انگیزه باشند.
- رفتارشان شبیه به بازیگران تئاتر بوده و در همه‌چیز از صحبت‌های صمیمی تا نشان دادن احساسات خود اغراق می‌کنند.
- بیش از حد به ظاهر خود حساس هستند تا جایی که نسبت به کامل و زیبا بودن آن وسواس فکری پیدا کرده و به عمل‌های جراحی متعدد یا آرایش‌های سنگین روی می‌آورند.
- نسبت به انتقاد بسیار حساس بوده و به راحتی گول می‌خورند.
- بسیار از محیط و دیگران تاثیر پذیر بوده و شخصیتی مستقل ندارند.
- رفتارهای عجولانه، عدم تفکر پیش از انجام کار، عدم تحمل روزمرگی یا سرخوردگی
- پرش فکری و عملی از کاری به کار دیگر و نیمه رها کردن تمام برنامه‌های خود
- در حفظ روابط خود توانایی نداشته و اغلب شخصیتی دروغین و پوچ دارند.
عواملی که باعث ابتلا به اختلال شخصیت نمایشی می‌شود :
- عوامل محیطی
- فقدان یکی از والدین در کودکی
- تنبیه به دلیل اشتباه کردن
- رفتار والدین در کودکی (مانند تشویق و توجه به کودک تنها زمانی که کار خوبی انجام می‌دهد و تنبیه شدید او در صورت رفتاری ساده مانند شکستن لیوان)
- طلاق و جدایی والدین و سردرگمی کودک از این موضوع
- رفتار غیرقابل پیش‌بینی، انتظارات بیش از حد از کودک برای کامل بودن و دمدمی مزاج بودن والدین
انواع شخصیت نمایشی :
1. شخصیت نمایشی کودکانه
مشخص‌ترین بارزه این نوع از اختلال روانی شخصیت نمایشی، وابستگی شدید به دیگران و بروز رفتارهای اغراق آمیز مانند غش کردن برای جلب توجه و غیره است. هرچه بلوغ روانی فرد کمتر باشد در صورت مشاهده مخالفت یا عدم تایید این نوع رفتارهای کودکانه در او نیز بیشتر است.
2. شخصیت نمایشی همواره موافق
چاپلوسی و تایید تمامی نظرات دیگران، مشخص‌ترین بارزه این دسته از افراد است. آن‌ها می‌خواهند دیگران دوستشان داشته باشند و به هر قیمتی حاضر هستند به این هدف برسند. شاید حتی برای این کار رفتارهای اغراق آمیز، مانند دادن هدایای گران‌قیمت و بیش از توان مالی‌شان از آن‌ها سر بزند.
3. شخصیت نمایشی همیشه شاداب
شاید در نگاه اول این دسته از افراد، بسیار خونگرم، صمیمی و اجتماعی و بسیار مثبت‌نگر به نظر برسند، اما در باطن شرایط روحی آن‌ها به شدت وخیم بوده و اغلب برای جلب توجه دیگران و نگه داشتن این احساس شادابی و سرزندگی تحت اضطراب شدید بوده و حتی ممکن است برای کنترل آن از مواد مخدر استفاده کنند.
درمان اختلال شخصیت نمایشی :
- دارو درمانی:تجویز داروهای مربوط به کنترل اضطراب و ضد افسردگی
- گروه درمانی: شرکت با روان طرحواره درمانگر در گروه‌هایی که شامل افراد دچار اختلال مشابه هستند.
- روش‌های شناختی-رفتاری: در این روش، فرد باید به صورت مداوم به جلسات روان درمانی مراجعه کرده و در خصوص مشکلات خود با طرحواره درمانگر یا مشاور صحبت کند. این سبک از درمان بیشتر بر پایه درمان ریشه‌های ابتلا به این بیماری بوده و به فرد کمک می‌کند تا با آرامش بیشتری و شناخت رفتار خود، نشانه‌هایی که دارد را کنترل و اصلاح کند.
- خانواده درمانی و زوج درمانی: زندگی سایر اعضای خانواده فرد مبتلا نیز به شدت تحت تاثیر این بیماری قرار دارد، به همین دلیل حضور خانواده یا همسر برای بررسی، راهنمایی و تعامل با وی می‌تواند روش خوبی برای همراهی فرد در روند درمانش باشد.
- تمرین‌های هماهنگی ذهنی و بدنی: ممکن است بسته به نظر روانشناس فردی که دچار این اختلال است، از ورزش‌های خاصی مانند «تای چی»، «یوگا» یا «مدیتیشن» جهت هماهنگی هر چه بیشتر میان ذهن و بدن استفاده کنند.
دیدگاهتان را بنویسید