اهداف درمان طرحواره نقص و شرم:

هدف اصلی درمان، افزایش احساس ارزشمندی بیمار است. بیمارانی که طرح وارهٔ آنها بهبود پیدا کرده است، معتقدند ارزش دریافت عشق و احترام را دارند. بیماران در صورت بهبود طرح وارهٔ نقص، احساس می کنند چنین طرحوارهای یا اشتباه بوده یا این که بسیار اغراق امیز جلوه داده شده است بدین معنا که یا واقعاً واجد ویژگی های یک فرد ناقص نیستند یا این که محدودیت هایشان در نظر آنها اهمیت کمتری پیدا می کند. بیماران تعریف های دیگران را راحت تر می پذیرند و به دیگران اجازه نمی دهند با آنها بدرفتاری کنند.  این بیماران بعد از بهبود، در انتخاب همسر، بیشتر دقت می کنند و کسی را بر می گزینند که آنها را دوست داشته و با ایشان به درستی رفتار کند. در مجموع، اگر طرح وارهٔ نقص/شرم بهبود پیدا کند، بیماران رفتارهای حاکی از تسلیم، اجتناب، جبران افراطی طرح وارهٔ نقص/شرم را بروز نمی دهند.

راهبردهای درمانی طرحواره نقص/شرم:

در خصوص این طرح واره نیز رابطهٔ درمانی محور اصلی درمان قرار می گیرد. اگر درمانگر دربارهٔ نقص ادراک شدهٔ بیمار، اطلاعاتی به دست بیاورد و درعین حال بتواند از بیمار مراقبت کند، در نتیجه بیمار به احساسی ارزشمندی بیشتری دست خواهد یافت. هدف راهبردهای شناختی، این است که دیدگاه بیمار در مورد خودش تغییر کند، زیرا چنین فردی معتقد است انسانی بی ارزش و نالایق است. بیماران یاد می گیرند توانمندی های خود را پررنگ جلوه دهند و به نقص هایشان، کمتر اهمیت دهند. حتی اگر بیمار، نقص هایی داشته باشد، اغلب آنها در فرآیند درمان یا با روشهای دیگر قابل رفع اند و اگر برطرف نشوند، آن قدر عمیق نیستند که بیمار آنها را جدی تلقی کند. تکنیکهای شناختی به بیمار کمک می کنند تا احساسات نقص و شرم را به زندگی با افراد مهمی که بیش از حد انتقادگر بودند، اسناد بدهد.

•  راهبردهای مهم درمانی طرحواره نقص/شرم:بیماران در راهبردهای تجربی باید از طریق تکنیک های برقراری گفتگو و تصویرسازی ذهنی، خشم خود را نسبت به والدین انتقادگرشان بیان کنند. درمانگر در تصویرهای ذهنی دوران کودکی بیمار وارد می شود و والدین انتقادگر و طرد کنندهٔ بیمار را با کارهایشان رویارو می کند و کودک طرد شده را تشویق کرده، از او محافظت می کند و به او آرامش می بخشد. اگر این بیماران از برقراری روابط صمیمی اجتناب کنند، احساس نقص آنها بدون تغییر باقی خواهد ماند. بیماران سعی می کنند به موقعیت های اجتماعی وارد شوند که می تواند زندگی آنها را ارتقاء ببخشد.
  

  راهبردهای مهم درمانی طرحواره نقص/شرم:

  علاوه براین، بیماران از طریق تکنیک های رفتاری، یاد می گیرند نسبت به انتقاد، واکنش های افراطی نشان ندهند. آنها یاد می گیرند انتقاد سازنده را بپذیرند و سعی کنند رفتار خود را تغییر دهند و اگر انتقاد نادرست بود، دیدگاه خود را به فرد انتقاد کننده بیان کنند و بگویند انتقادشان قابل قبول نیست. بیماران یاد می گیرند که در برخورد با افراد عیب جو، محدودیت هایی را درنظر بگیرند و بدرفتاری های آنها را تحمل نکنند. نهایتاً این که بیماران سعی می کنند، رفتارهای جبرانی را کاهش دهند. آنها احساس درونی نقص شان را به وسیلهٔ ظاهر بدون عیب و ایراد، پیشرفت افراطی، ناارزنده سازی دیگران یا منزلت طلبی جبران نمی کنند.

  نکته مهم این است که درمانگر باید دیدگاهی پذیرشی و غیر قضاوتمندانه در خصوص بیمارانی که این طرح واره را دارند، اتخاذ کند. خیلی مهم است که درمانگر به عنوان یک انسان کامل جلوه نکند. درمانگر نیز مانند هر انسان دیگری اشتباه می کند و نقص هایش را می پذیرد.