فوبی یا فوبیای خاص به چه معناست :

اختلال فوبی خاص یک ترس شدید از اشیا یا موقعیت‌هایی است که خطر کمی دارند اما شما را مضطرب می‌کنند. این نوع فوبیا برخلاف اضطراب موقتی که موقع امتحان یا سخنرانی تجربه می‌کنید، طولانی مدت باقی می‌مانند.

حتما شما هم در اطراف خود افرادی را دیده‌اید که از شی خاص یا موقعیت ویژه‌ای بترسند. اختلال فوبیای خاص باعث شده تا ترس آن‌ها آن‌قدر شدید باشد که عنوان کنند از آن عوامل استرس‌زا تنفر دارند. آن‌ها نسبت به ترس غیرمنطقی و بیش از حد خود به موقعیت یا شی فوبی‌زا آگاه هستند.

این ترس شدید ممکن است موقع روبه‌رو شدن فرد با آن موقعیت یا شی بروز پیدا کند، هم این‌که می‌تواند با پیش‌بینی و فکر کردن در مورد آن‌ها علائم آزاردهنده خود را نشان دهد. در حالت عادی همه فوبیاها نیازی به درمان ندارند، اما اختلال فوبیای خاص پاسخ‌های فیزیکی، ذهنی و احساسی قوی ایجاد می‌کند.

علائم فوبی خاض :

اختلال فوبیا خاص شامل ترس قوی و پایدار نسبت به یک شی یا موقعیت خاص است که بیشتر از خطر واقعی خواهند بود.

1. تعریق

2. تنگی نفس

3. تنش عضلانی

4. افزایش ضربان قلب

انواع فوبی خاص :

1. هراس از حیوانات یا حشرات مانند سگ، مار یا عنکبوت

2. هراس از عوامل طبیعی مانند بلندی، طوفان، تاریکی، آب

3. هراس از موقعیت خاص مانند فضای بسته، آسانسور، هواپیما، تونل، دندانپزشکی، رانندگی

4. هراس از زخم مانند جراحات، سوزن، تصادفات و اقدامات پزشکی

علت بروز فوبی خاص :

1. تجربیات ناخوشایند

تجربه بد شما از یک شی یا موقعیت خاص باعث بروز هراس ویژه می‌شود. برخی افراد با دیدن یا حتی شنیدن از آن تجربه ناخوشایند دچار علائم فوبی خاص می‌شوند.

2. سابقه خانوادگی

برخی متخصصان معتقدند بین هراس ویژه شما و اضطراب شدید والدینتان ارتباطی وجود دارد. این می‌تواند ناشی از ژنتیک و رفتارهای آموخته شده از طرف والدین باشد.

3. عملکرد و ساختار مغز

افراد مبتلا به این نوع فوبیا عمدا بخش‌های خاصی از مغز را که مرتبط با هراس ویژه است، تحریک می‌کنند. در حالی‌که اگر شما دچار انواع مختلف فوبیاهای خاص نباشید، هیچ پاسخ مشابهی برای آن تحریکات مغزی ندارید.

تشخیص فوبی خاص :

1. فوبیای خاص باید به‌طور قابل توجهی بر کار، مدرسه یا زندگی فرد تاثیر بگذارد.
2. فرد ترس غیرمنطقی و بیش از حد نسبت به شی یا موقعیت خاص نشان می‌دهد.
3. واکنش ترس و اضطراب فوری که تناسبی با خطر واقعی آن شی یا موقعیت ندارد.
4. علائم هراس ویژه باید در کودکان یا بزرگسالان حداقل به مدت 6 ماه وجود داشته باشد.
5. فرد تمام تلاش خود را می‌کند از شی یا موقعیت خاص دور بماند یا برای تحمل آن بسیار پریشان می‌شود.

درمان فوبی خاص :

1. دارو درمانی

دارو برای درمان فوبیای خاص به تنهایی کارساز نیست اما می‌تواند واکنش‌های فیزیکی و احساسی مرتبط با این اختلال را مدیریت کند. گزینه‌های دارو درمانی باید زیر نظر روانپزشک تجویز شوند. از مصرف خودسرانه آرام‌بخش‌ها و داروهای ضد اضطراب به‌دلیل ایجاد وابستگی روانی خودداری کنید.

2. روان درمانی

1. مواجهه درمانی: این روش شامل قرار گرفتن تدریجی و پیشرونده در مقابل شی یا موقعیت ترسناک است. درمانگر با تکنیک‌های آرامش‌بخش به شما کمک می‌کند در معرض موقعیت ترسناک قرار بگیرید تا زمانی که ترس شما کاهش یابد یا از بین برود.
2. درمان شناختی-رفتاری : در این روش درمانگر کمک می‌کند تا با شناسایی و تغییر افکار منفی واکنش‌های ناشی از هراس ویژه کاهش یابند.

اگر مبتلا به فوبی خاص هستید برای ریشه یابی و درمان آن از این لینک نوبت مشاوره یا طرحواره درمانی بگیرید.