طرحواره انزوای اجتماعی
طرحواره انزوای اجتماعی
طرحواره انزوای اجتماعی
احساس این که، فرد از جهان کناره گیری کرده و با دیگران متفاوت است یا اینکه به جامعه و گروه خاصی تعلق خاطر ندارد.
انزوای اجتماعی تنها طرحوارهای است که درنوجوانی شکل میگیرد و فرد دائما احساس میکند که با دیگران متفاوت است و به گروه خاصی تعلق ندارد.
سیمای بالینی طرح واره انزوای اجتماعی:
- رفتارهای معمول این افراد عبارتند از در حاشیه ماندن یا اجتناب از وارد شدن به گروهها. این بیماران به فعالیتهایی تمایل دارند که مستلزم گوشه گیری و تنهایی است. اغلب افراد تنها، این طرح واره را دارند. بیمار ممکن است بخشی از یک رده فرهنگ باشد، اما با این حال ممکن است احساس کند که از اجتماع بیگانه شده است.
- بیمارانی که این طرح واره را دارند، معتقدند با بقیه خیلی فرق دارند. آنها به هیچ گروهی، احساس تعلق خاطر نمی کنند. بیشتر احساس می کنند منزوی شده اند.
- هرکسی که احساس کند متفاوت از دیگران است ممکن است این طرح واره در ذهن او شکل بگیرد، مانند افراد خیلی باهوش، اعضای خانواده های مشهور، افرادی که خیلی زیبا یا خیلی زشت هستند، مردان و زنان هم جنس باز، اقلیت های قومی، کودکان الکلیک، بازماندگان حوادث آسیب زا، افراد مبتلا به ناتوانی های جسمی، کودکان یتیم و بی سرپرست و افرادی که متعلق به طبقات اقتصادی خیلی بالا یا خیلی پایین اجتماع هستند.
- بیمار ممکن است احساس کند با تمام گروه ها بیگانه شده است. برخی از آنها ممکن است روابط صمیمی اندکی داشته باشند یا این که تقریبا روابطشان را با تمام افراد قطع کرده باشند.
ریشه های تحولی تله انزوای اجتماعی:
١. شما به دلیل ویژگی های ظاهری تان ( مثل قيافه، قد، لکنت زبان)، نسبت به همسن و سال های خود، احساس حقارت می کردید. بچه ها شما را دست می انداختند، شما را مسخره می کردند یا
حتی به خاطر این ویژگی های ظاهری باعث آزار شما می شده اند.
۲. خانواده شما با همسایه ها و اطرافیان خیلی فرق داشت.
٣. شما با سایر بچه ها و حتی با اعضای خانواده تان خیلی فرق داشتید.
۴. شما کودکی آرام و گوش به فرمان بودید و طبق انتظارات دیگران رفتار می کردید و هیچگاه به علایق خودتان اهمیت نمی دادید. در حال حاضر احساس می کنید اصلا در روابط اجتماعی، عددی به حساب نمی آیید.
راهبردهای مهم درمانی تله انزوای اجتماعی:
- جستجوی ریشه های تحولی طرح واره از طریق تکنیک های تجربی، برخلاف دیگر طرح واره های حوزه بریدگی و طرد، چندان مورد تأکید نیست.
- لذا، راهبردهای شناختی و رفتاری در اولویت قرار می گیرند.
- گروه درمانی ممکن است برای بسیاری از این بیماران مفید و مثمرثمر واقع شود، بویژه کسانی که از روابط دوستانه نیز اجتناب می کنند.
- هدف راهبردهای شناختی، این است که بیماران به این نتیجه برسند آن قدر هم که فکر میکنند با بقیه مردم فرق ندارند.
- حتی اگر بیماران، بخشی از کل جامعه یا گروه نباشند، با این حال افراد دیگری شبیه به آنها وجود دارند. بیماران یاد می گیرند که علاوه بر تفاوت ها، بر شباهت های خود با دیگران نیز انگشت بگذارند.
- آنها یاد می گیرند با افکار خود آیند منفی که مانع پیوستن آنها به گروه ها و برقراری ارتباط با دیگران می شوند، چالش کنند.
- راهبردهای تجربی می تواند به بیماران کمک کند تا به این بینش دست یابند که در دوران کودکی و نوجوانی به خاطر چیزی که دوست داشته اند، مورد کم لطفی قرار گرفته اند.
- برخی از بیمارانی که این طرح واره را دارند در دوران کودکی مورد کم لطفی قرار نگرفته اند، بلکه به خاطر علایق خود، تنهایی را انتخاب کرده اند.
- بیماران همچنین از تصویر سازی ذهنی برای تجسم کردن افرادی استفاده می کنند که می توانند با آنها کنار بیایند.
- هدف راهبردهای رفتاری، کمک به بیماران برای غلبه بر اجتناب آنها از موقعیت های اجتماعی است.
- دستیابی به این هدف، مستلزم رویارویی تدریجی بیمار با این موقعیت ها از طریق تکالیف خانگی است. کنترل اضطراب می تواند برای کمک به مقابله مؤثر بیمارانی استفاده شود که معمولا اضطراب اجتماعی قابل توجهی دارند.
- گاهی اوقات بیمارانی که این طرح واره را دارند، علیرغم این که می توانند با درمانگر رابطه برقرار کنند.
- اگر اعضای گروه، بیمار را بپذیرند، گروه درمانی می تواند بسیار مفید باشد و به همین دلیل “گروه های ویژه” که اعضای آن شباهت زیادی به بیمار دارند می توانند بسیار ارزشمند باشند.
راهبردهای مهم درمانی تله انزوای اجتماعی:
- جستجوی ریشه های تحولی طرح واره از طریق تکنیک های تجربی، برخلاف دیگر طرح واره های حوزه بریدگی و طرد، چندان مورد تأکید نیست.
- گروه درمانی ممکن است برای بسیاری از این بیماران مفید و مثمرثمر واقع شود.
- هدف راهبردهای شناختی، این است که بیماران به این نتیجه برسند آن قدر هم که فکر میکنند با بقیه مردم فرق ندارند.
- حتی اگر بیماران، بخشی از کل جامعه یا گروه نباشند، با این حال افراد دیگری شبیه به آنها وجود دارند.
- آنها یاد می گیرند با افکار خود آیند منفی که مانع پیوستن آنها به گروه ها و برقراری ارتباط با دیگران می شوند، چالش کنند.
- راهبردهای تجربی می تواند به بیماران کمک کند تا به این بینش دست یابند که در دوران کودکی و نوجوانی به خاطر چیزی که دوست داشته اند، مورد کم لطفی قرار گرفته اند.
- برخی از بیمارانی که این طرح واره را دارند در دوران کودکی مورد کم لطفی قرار نگرفته اند، بلکه به خاطر علایق خود، تنهایی را انتخاب کرده اند.
- بیماران با پیش داوری های اجتماعی نسبت به افرادی که متفاوتند، میجنگند. آنها به اعضای گروه آموزش می دهند که تا عليه نفرت خود نسبت به دیگران بجنگند.
- بیماران همچنین از تصویر سازی ذهنی برای تجسم کردن افرادی استفاده می کنند که می توانند با آنها کنار بیایند.
- دستیابی به این هدف، مستلزم رویارویی تدریجی بیمار با این موقعیت ها از طریق تکالیف خانگی است. کنترل اضطراب می تواند برای کمک به مقابله مؤثر بیمارانی استفاده شود.
- روند درمان وقتی مثبت است که بیماران با درمانگر رابطه نزدیکی برقرار کنند.
- گاهی اوقات بیمارانی که این طرح واره را دارند، علیرغم این که می توانند با درمانگر رابطه برقرار کنند.
- اگر اعضای گروه، بیمار را بپذیرند، گروه درمانی می تواند بسیار مفید باشد.
مراحل تغییر تله زندگی انزوای اجتماعی:
1. ریشه های تحولی تله زندگی طرد اجتماعی را در دوران کودکی تان درک کنید. احساس حقارت و انزوای کودک درون تان را درک کنید.
۲. موقعیتهایی را بنویسید که در زندگی روزمره خود دچار احساس آشفتگی و اضطراب می شوید.
٣. موقعیت هایی را بنویسید که از آنها اجتناب می کنید.
۴. چنانچه در موقعیت هایی دچار احساس تنهایی و تفاوت می شوید و با جبران افراطی یا حمله متقابل، سعی در پنهان سازی این احساس ها دارید، سعی کنید این موقعیت ها را بنویسید.
۵. مراحل اول تا چهارم را بنویسید. سپس ویژگی هایی را بنویسید که باعث می شوند از دیگران منزوی شوید، احساس حقارت کنید یا آسیب پذیر جلوه کنید.
۶. اگر واقعا مشکلات و کمبودهایی دارید که واقعی هستند، پس راهکارهایی را برای غلبه بر این مشکلات و کمبودها یا کاهش اثرات آنها پیدا کنید. به تدریج بر این مشکلات غلبه کنید.
۷. در اهمیت عیبها و نقص هایی که نتوانسته اید تغییر بدهید، تجدیدنظر کنید. منظور این است که دیدگاه خودتان را درباره عیبها و نقص های تغییرناپذیر، عوض کنید.
۸ برای هرکدام از عیب ها و نقص های خود، کارت آموزشی تهیه کنید.
۹. از موقعیت های کاری و اجتماعی که اجتناب می کنید، سلسله مراتبی تهیه کنید. سعی کنید به تدریج به این موقعیت ها وارد شوید.
۱۰. وقتی در جمع به سر می برید سعی کنید آغازگر مکالمه با دیگران باشید.
۱۱. سعی کنید در گروهها، شخصیت اصلی خودتان را بروز دهید و نقش بازی نکنید.
۱۲. دست از تلاش برای جبران افراطی حوزه های نادلپذیر، ناخوشایند و نامحبوب بردارید.
درباره مدیریت
دکتر عباس شفیعی ، روان شناس ، متخصص مشاوره و طرحواره درمانگر
نوشتههای بیشتر از مدیریت
دیدگاهتان را بنویسید